Thưởng thức đặc sản ẩm thực từ hoa ban

Tháng 3, lên với Mộc Châu (Sơn La), ngoài những món ăn quen thuộc như bê chao, cá suối, cá hồi… bạn đừng bỏ qua việc thưởng thức các món ăn từ một loài hoa rất đẹp: Hoa ban, một nguyên liệu quý để làm nên những món ăn hấp dẫn.

Hoa ban được tỉ mẩn hái ở rừng về tách cánh hoa ra khỏi đài hoa rồi đem rửa sạch, chần qua nước nóng cho bớt phần nhựa chát. Cánh và nụ hoa ban được đem chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Người thích ăn đơn giản sẽ trộn hoa ban với các loại rau rừng như bò khai, rau ruộng, rau tầm bóp, quả mắc cạnh, rau má… đem đồ trên chõ. Rau được đồ nên giữ được nguyên màu của rau, vị cũng ngọt hơn cách chế biến là luộc. Vị bùi bùi, ngọt ngọt, chát chát và hơi đắng hòa quyện với nhau, đem chấm với chẳm chéo (thức chấm truyền thống được chế biến từ ớt, tỏi, muối và các loại cây, lá trong vườn giã nhuyễn) cay nồng, ngon hết chỗ chê. Hoa ban đem xào cùng măng đắng là món ăn mà người Thái vẫn truyền tai nhau, sẽ xua tan vị đắng của măng lại giòn tan có vị bùi, ngọt.

Người cầu kỳ đem hoa ban băm lẫn với các gia vị xả, ớt, mắc khén, rau thơm, gừng, tỏi nhét vào bụng cá, gà đem nướng trên than hoa. Thịt cá, gà quyện với gia vị thơm nồng khắp gian bếp. Món ăn bày ra đĩa vẫn còn thơm nồng và nghi ngút khói, ăn nóng cùng chẳm chéo hoặc xôi nếp nương đảm bảo đi xa mấy ngày rồi trong đầu vẫn còn lưu luyến cả vị lẫn hương.

Chị Lò Thị Hương, hướng dẫn viên của Công ty Cổ phần Du lịch Mộc Châu Mộc, chuyên tổ chức các chương trình du lịch khám phá văn hóa Mộc Châu cho biết: từ năm 2015, được sự gợi ý của Ban quản lý khu du lịch quốc gia Mộc Châu, công ty chúng tôi đã có những tour trải nghiệm cho khách du lịch đi rừng ngắm hoa ban, hái hoa ban, đi chợ mua các loại thực phẩm khác về cùng vào bếp với người Thái, du khách rất thích thú vì lạ và đều tấm tắc khen ngon, độc đáo. Chị Thu Hồng, thành viên đoàn khách du lịch đến từ Sài Gòn cho biết, hành trình 8 ngày, chúng tôi dừng chân tại Mộc Châu, hôm nay được thưởng thức món ăn rất đặc biệt, hoa ban cũng thấy nhiều, nhưng hôm nay mới biết là có thể ăn được, người Thái Tây Bắc quả thật rất khéo léo!

Loài hoa đẹp, lại được người con gái Thái tinh tế chế biến thành những món ăn ngon, trang trí cầu kỳ đẹp lòng du khách, cứ thế bảo sao du lịch Tây Bắc, nhất là du lịch Mộc Châu ngày càng được nhiều du khách tìm về mỗi dịp vào Xuân.

Hiện nay, hoa ban ở Mộc Châu tương đối nhiều và dễ thu hái khi mùa đến, nhiều nhà hàng đã chế biến món này và đưa vào thực đơn để phục vụ khách du lịch. Dễ tìm nhất là vào bản Áng, bản du lịch cộng đồng của người Thái Mộc Châu. Tại đây, các nhà sàn như: Hoa Ban, Mộc Châu Mộc, Bình Nguyên, Út Thắng luôn sẵn lòng phục vụ du khách các món ăn độc đáo từ hoa ban. Theo kinh nghiệm của những người dân địa phương, để ăn món ăn toàn hoa ban do chính tay người Thái chế biến, và ngồi ăn ở một không gian mang màu sắc Tây Bắc, du khách có thể vào các bản người dân tộc Thái ở gần quốc lộ 6, nơi có hoa ban nở nhiều. Nếu có nhiều thời gian, du khách có thể tự mình leo lên các quả đồi ở dọc quốc lộ 6 để ngắm hoa ban, tự tay mình hái những cánh hoa ban đem về để chế biến thành những món ăn độc đáo, khác lạ.