Vào cuối hạ đầu thu, trên những dải đồi dưới chân núi Dành ở xã Liên Chung và Việt Lập, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang, những chùm hoa sâm nam đã nở rộ trắng tinh khôi bạt ngàn.
Tại vùng đất Bảo Lộc Sơn xưa, nay là Việt Lập (huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang), dân gian vẫn dùng hoa sâm nam núi Dành pha nước uống thay cho trà với công dụng tuyệt vời. Theo một số công trình nghiên cứu khoa học về phân tích nhóm chất chính trong mẫu củ và hoa sâm, nụ hoa sâm Nam có chứa các chất gồm Saponin, flavonoid, acid hữu cơ, acid amin, saccharide… Đặc biệt, hoạt chất Saponin trong nụ hoa sâm là dược tính cung cấp nhiều dưỡng chất quý cho cơ thể như axit amin, vitamin, khoáng chất, dầu thơm… giúp tăng cường sinh lực, tăng khả năng miễn dịch, ngăn ngừa lão hóa, làm long đờm, chữa ho….
Nhận thấy giá trị tuyệt vời của cây sâm nam núi Dành đối với sức khỏe mọi người, Giám đốc HTX sâm nam núi Dành Việt Lập Nguyễn Quyết Thắng đã dành nhiều thời gian, công sức cùng sự đam mê đầu tư tìm hiểu để làm ra sản phẩm Trà hoa sâm núi Dành với công nghệ sấy hiện đại. Sản phẩm vừa được chứng nhận Ocop 3 sao.
HTX sâm nam núi Dành Việt Lập được thành lập vào tháng 6 năm 2022 với 7 xã viên đều là các hộ trồng sâm nam. HTX đã kết hợp các xã viên giàu kinh nghiệm tổ chức trồng và sản xuất sâm nam theo quy trình nghiêm ngặt từ việc lựa chọn nhân giống cây đầu dòng bố mẹ để cho ra một sản phẩm đạt tiêu chuẩn tốt nhất đến chỉ đạo bà con trồng, chăm sóc đúng thời vụ kết hợp với phòng trừ sâu bệnh theo quy trình VietGap. Hiện tại, tổng diện tích canh tác sâm nam núi Dành của HTX là 5 ha.
Cây sâm nam núi Dành có thể trồng được quanh năm. Thời vụ trồng thích hợp nhất là vào vụ Đông – Xuân (tháng 11 – 3) và vụ Thu – Đông (tháng 9 – 11) với mật độ cây trồng trung bình từ 8.000 – 10.000 cây/ha. Cây có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau: đất đồi, đất bãi, đất vườn, đất phù sa… với lượng mùn tầng đất canh tác dày, thoát nước tốt.
Những nụ hoa sâm Nam được người dân thu hái theo phương pháp thủ công vào sáng sớm khi bông hoa vẫn còn hàm tiếu, đây là lúc hoa cho chất lượng tốt nhất (khi nắng lên hoa tung phấn làm giảm chất lượng của hoa) và được sao khô ngay với kỹ thuật sấy đạt chuẩn, nhiệt độ không quá cao hay quá thấp đảm bảo hoa sâm không bị khét hay mất đi mùi thơm vốn có.
Dưới bàn tay cần mẫn của người thợ với nhiều công đoạn tỉ mỉ, cầu kỳ, cho ra những nụ hoa sâm nam núi Dành khô màu vàng cánh gián, nụ hoa giòn rụm nhưng vẫn giữ nguyên hình dáng ban đầu, mang theo cả hương vị mát lành, ngọt thơm từ mật hoa và hàm lượng saponin hoàn hảo đặc biệt tốt cho sức khỏe con người.
Qua đó tạo nên những tách Trà hoa sâm núi Dành đậm đà phong vị vùng núi linh thiêng, thanh mát của sâm kết hợp với vị ngọt nhẹ của mật hoa mang tới cảm giác như được hòa mình với thiên nhiên bình yên, thuần khiết, linh thiêng của đất, nước.
Ngoài sản phẩm trà hoa sâm núi Dành đạt được OCOP 3 sao, HTX sâm nam núi Dành Việt Lập còn phát triển các sản phẩm thủ công khác như rượu sâm, sâm thái lát ngâm mật ong, trà túi lọc, sâm sấy khô, bột sâm, trà bổ gan từ củ sâm và trà củ sâm kết hợp gạo lứt.
HTX đã kết hợp cùng Công ty Y dược Tràng An tại Hà Nội thu mua các phần của cây từ hoa, lá củ đảm bảo đầu ra đến 70% cho bà con xã viên cũng như các hộ nhỏ trồng sâm nam trên địa bàn.
Bên cạnh đó, HTX cũng kết hợp với trường Cao đẳng Y dược Hải Dương trong việc gia công sản xuất trà theo công thức của trường cho ra sản phẩm trà túi lọc mang thương hiệu trà sâm nam núi Dành Việt Lập.
Với những nỗ lực không ngừng, HTX sâm nam núi Dành Việt Lập đang không ngừng phát triển, đảm bảo nguồn thu nhập cho các xã viên cũng như nâng tầm sản vật của quê hương.
Trà hoa sâm núi Dành đã và đang dần có những bước tiến đầu tiên về chất lượng, độ nhận diện thương hiệu. Là người con vùng đất Việt Lập luôn đau đáu mang trong mình lý tưởng toàn tâm toàn ý phát triển nông nghiệp quê hương, ông Nguyễn Quyết Thắng chia sẻ, HTX sâm nam núi Dành Việt Lập đang nỗ lực để cây sâm nam và các sản phẩm từ hoa, lá, củ sâm nam núi Dành ngày càng đa dạng về hình thức chế biến và hoàn thiện hơn về chất lượng để nâng tầm giá trị đặc sản quê hương đồng thời cũng là động lực để phát triển nông nghiệp bền vững, tạo công ăn việc làm, gia tăng thu nhập cho bà con.
Theo Doanh nghiệp & Thương hiệu