Giá ớt tươi trong nước tăng cao tại nhiều vùng trồng, trong khi xuất khẩu ớt tiếp tục mở rộng, đưa kim ngạch lên mức hàng chục triệu USD. Diễn biến này đang tạo ra lợi nhuận rõ rệt cho nông dân và doanh nghiệp, đồng thời cũng bộc lộ những rủi ro quen thuộc của một thị trường phụ thuộc lớn vào xuất khẩu tươi.
Từ đầu năm đến nay, giá ớt tươi tại nhiều địa phương tăng mạnh và duy trì ở mức cao trong thời gian dài. Tại các vùng trồng trọng điểm như Quảng Ngãi, Bình Định, Gia Lai, Đồng Tháp, giá ớt hiểm và ớt chỉ thiên thu mua tại ruộng có thời điểm lên 60.000–70.000 đồng/kg, cao gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm trước. Ở thị trường bán lẻ tại các đô thị lớn, giá ớt tươi phổ biến ở mức trên 120.000 đồng/kg, cá biệt có nơi lên tới 150.000 đồng/kg đối với ớt loại đẹp.
Nguyên nhân chính đến từ việc nguồn cung sụt giảm sau các đợt mưa kéo dài, trong khi nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu đều tăng. Nhiều diện tích ớt bị giảm năng suất do thời tiết thất thường, sâu bệnh, chi phí đầu vào tăng khiến nông dân không mở rộng diện tích ồ ạt như những năm trước. Trong bối cảnh đó, giá ớt tăng nhanh ngay từ đầu vụ và giữ ở mức cao suốt nhiều tháng.
Giá bán tăng giúp người trồng ớt có lợi nhuận rõ rệt. Tại xã Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi), nhiều hộ trồng ớt cho biết với mức giá thu mua trên 60.000 đồng/kg, mỗi sào ớt có thể cho lãi vài chục triệu đồng, cao hơn hẳn so với trồng lúa hoặc hoa màu khác. Không ít nông dân coi ớt là cây trồng “gỡ vốn” trong bối cảnh nhiều loại nông sản khác tiêu thụ chậm, giá thấp.
Song song với thị trường trong nước, xuất khẩu ớt cũng ghi nhận mức tăng trưởng khá. Theo số liệu từ các cơ quan quản lý thương mại, trong 11 tháng gần nhất, Việt Nam xuất khẩu trên 10.000 tấn ớt các loại, kim ngạch đạt khoảng 24–25 triệu USD. Trung Quốc tiếp tục là thị trường tiêu thụ lớn nhất, chiếm hơn 70% tổng lượng ớt xuất khẩu của Việt Nam, chủ yếu dưới dạng ớt tươi và ớt sơ chế.
Việc xuất khẩu thuận lợi góp phần giữ giá ớt trong nước ở mức cao. Nhiều doanh nghiệp thu mua cho biết nhu cầu từ phía đối tác Trung Quốc tăng, đặc biệt trong các giai đoạn cao điểm tiêu thụ thực phẩm tươi. Giá thu mua vì thế được đẩy lên để đảm bảo nguồn hàng đạt yêu cầu về số lượng và chất lượng.
Tuy nhiên, thị trường ớt vẫn mang đặc điểm quen thuộc của nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu tươi: phụ thuộc lớn vào một thị trường và biến động mạnh theo tín hiệu biên mậu. Chỉ cần phía đối tác siết kiểm soát, chậm thông quan hoặc tạm ngưng thu mua, giá ớt trong nước có thể đảo chiều rất nhanh. Thực tế những năm trước cho thấy, đã có giai đoạn giá ớt rơi xuống chỉ vài nghìn đồng mỗi kg khi xuất khẩu gặp trục trặc.
Một điểm đáng chú ý khác là dù xuất khẩu tăng, ớt Việt Nam chủ yếu vẫn ở dạng tươi, giá trị gia tăng chưa cao. Sản phẩm chế biến sâu như ớt sấy, bột ớt, tương ớt xuất khẩu còn chiếm tỷ trọng nhỏ. Điều này khiến lợi nhuận phụ thuộc nhiều vào giá thu mua nguyên liệu và chi phí logistics, trong khi rủi ro thị trường chưa được phân tán.
Giá ớt tăng và kim ngạch xuất khẩu đạt mức hàng chục triệu USD cho thấy đây vẫn là một mặt hàng có sức hút, mang lại thu nhập tốt cho nông dân trong những thời điểm thuận lợi. Tuy vậy, bài toán dài hạn của ngành ớt vẫn nằm ở việc tổ chức lại vùng trồng, kiểm soát chất lượng, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu tươi và mở rộng thêm các thị trường, sản phẩm chế biến. Khi những yếu tố này chưa được giải quyết, giá ớt cao hiện nay vẫn mang nhiều tính thời điểm, hơn là một nền tảng ổn định cho người trồng và doanh nghiệp.
Theo Doanh nghiệp & Thương hiệu
























