Vụ đông xuân 2018 – 2019 ở phía Bắc diễn ra trong điều kiện mùa đông ấm, nhiều rủi ro về thời tiết bất thường, sâu bệnh gây hại… Tuy nhiên, đến thời điểm này, lúa tại các địa phương đang phát triển tốt, dự kiến năng suất sẽ đạt cao, sản lượng toàn miền ước trên 7 triệu tấn lúa.
Mới đây, tại Thái Bình, Bộ NNPTNT phối hợp UBND tỉnh Thái Bình tổ chức hội nghị sơ kết sản xuất vụ đông xuân 2018 – 2019, triển khai kế hoạch vụ hè thu, vụ mùa và định hướng vụ đông năm 2019 các tỉnh phía Bắc.
Thời tiết làm khó nông dân
Cán bộ khuyến nông Thái Bình kiểm tra tình hình sinh trưởng, phát triển của lúa xuân.
Vụ đông xuân 2018 – 2019, các tỉnh phía Bắc gieo cấy hơn 1,1 triệu ha lúa, năng suất ước đạt 63,1 tạ/ha, giảm 0,3 tạ/ha so với vụ đông xuân năm trước do diện tích lúa chất lượng tăng và ảnh hưởng của thời tiết, khí hậu. Theo của Cục Trồng trọt, đến nay các địa phương đã chuyển đổi khoảng 11,5 nghìn ha đất lúa sang cây trồng khác. Tổng diện tích gieo trồng rau màu xuân đạt 590 nghìn ha, tăng khoảng 8 nghìn ha so với cùng kỳ.
Ông Nguyễn Văn Vương- Phó Trưởng phòng Cây lương thực, cây thực phẩm (Cục Trồng trọt) cho biết, vụ đông xuân ấm đã ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của cây lúa. Một số diện tích lúa phân hóa đòng, trỗ sớm gặp điều kiện nhiệt độ thấp đã ảnh hưởng năng suất, sản lượng lúa. Tháng 2.2019, nhiệt độ trung bình tại khu vực Bắc bộ, Bắc và Trung Trung Bộ phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm từ 3 đến 5 độ C. Từ đầu tháng 3 đến nửa đầu tháng 4.2019 xuất hiện 5 đợt không khí lạnh. Trước thời gian này, mưa lớn cũng liên tiếp xảy ra…
Trước những khó khăn, lãnh đạo Bộ NNPTNT, Cục Trồng trọt và các tỉnh đã phải quyết liệt hơn trong chỉ đạo sản xuất. Nhiều tiến bộ kỹ thuật mới được chuyển giao tới người nông dân như mô hình sử dụng phân bón hữu cơ vi sinh; mô hình sản xuất mạ khay cấy máy; mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị diện tích trên 36.000ha ở Thanh Hoá… Hệ thống thuỷ lợi, đê điều và hạ tầng đồng ruộng được đầu tư, nâng cấp. Nguồn nước cung cấp cho sản xuất tương đối thuận lợi, cơ bản không xảy ra tình trạng thiếu nước, hạn hán…
Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Văn Xuyên – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình nhấn mạnh, cũng như các địa phương, vụ xuân năm 2019 ở Thái Bình gặp nhiều khó khăn, đầu vụ thời tiết không thuận lợi do thời tiết ấm, làm lúa rút ngắn thời gian sinh trưởng, các đối tượng sâu bệnh hại diễn biến phức tạp, rầy các loại phát sinh gây hại sớm với mật độ cao…
Tuy nhiên, với sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành, địa phương, lúa xuân sinh trưởng phát triển tốt, đồng đều. Hiện diện tích đã trỗ khoảng 60.000ha, năng suất khả năng đạt cao ở mức 71,5 tạ/ha.
Ông Nguyễn Như Cường – quyền Cục trưởng Cục trồng trọt cho biết, đặc điểm của vụ đông xuân 2018-2019 là vụ đông xuân ấm, nền nhiệt độ trung bình cao hơn trung bình nhiều năm, tiềm ẩn nhiều bất lợi cho sản xuất lúa. Tuy nhiên, đến thời điểm này các địa phương đã ứng phó kịp thời với tình hình thời tiết, sâu bệnh và bảo đảm năng suất lúa gieo cấy.
Đáng lưu ý, vụ đông xuân 2018-2019 thu hoạch sớm hơn mọi năm từ 7-10 ngày, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương có thời gian vệ sinh đồng ruộng, làm đất chuẩn bị cho gieo cấy vụ hè thu, vụ mùa.
Đoàn công tác của Bộ NN&PTNT và các tỉnh thăm mô hình lúa đông xuân tại Thái Bình.
Diễn biến khó lường
Đối với vụ hè thu, Cục Trồng trọt nhận định, thời tiết sẽ vẫn có những diễn biến khó lường. Khả năng trong năm nay sẽ xuất hiện 10 – 12 cơn bão, áp thấp nhiệt đới vào biển Đông. Trong đó có khoảng 4 – 5 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp tới đất liền.
Trong khi đó, vụ hè thu 2019, toàn miền Bắc dự kiến gieo cấy 1,2 triệu ha, giảm khoảng 11,9 nghìn ha so với năm 2018 do nhiều diện tích đã chuyển đổi sang các loại cây rau màu khác có hiệu quả kinh tế cao hơn. Cục Trồng trọt đề nghị các tỉnh cần hướng dẫn người dân chuẩn bị đất để gieo cấy càng sớm càng tốt, chuẩn bị cơ cấu giống, đảm bảo thời vụ. Tăng cường áp dụng các biện pháp kỹ thuật, làm tốt công tác bảo vệ thực vật, chủ động tưới tiêu và phòng chống thiên tai, đẩy mạnh sản xuất theo chuỗi giá trị…
Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lê Quốc Doanh yêu cầu các địa phương tiếp tục sát sao, chủ động theo dõi, chỉ đạo sản xuất vụ đông xuân cuối vụ, đặc biệt là chỉ đạo nông dân các biện pháp chuyên môn, kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh. Huy động tối đa máy móc, phương tiện, nhân lực để thu hoạch nhanh gọn lúa đã chín theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”…
“Thu hoạch đến đâu làm đất đến đó, triển khai gieo cấy lúa hè thu và lúa mùa đúng lịch thời vụ, tạo quỹ đất cho sản xuất vụ đông ưa ấm” – Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhấn mạnh.
Tổng đài 19001595 
