Lào Cai: Giông lốc làm giảm niềm vui “được mùa, trúng giá” của người trồng đào

Bắc Hà đã bước vào vụ thu hoạch đào Pháp năm 2019. Nhờ khí hậu thuận lợi năm nay cây đậu quả nhiều, gần 10 ngày đầu chín rải vụ người dân bán được giá cao. Nhưng niềm vui không còn trọn vẹn khi trận mưa đá, giông lốc rạng sáng ngày 8/4 đã gây ảnh hưởng tới 1/3 diện tích đào Pháp đang bước vào độ chín. Một số diện tích đào bị gãy cành, rụng quả, mưa đá làm quả bị lỗ chỗ, ảnh hưởng không nhỏ tới năng suất, mẫu mã, giá thành, thu nhập của người dân trồng đào…

Những ngày này, trên những vườn đồi trồng đào Pháp, đào bắt đầu chín rộ. Bà con nông dân đang tập trung thu hoạch quả bán. Nhiều người rạng ngời niềm vui vì vụ thu hoạch đào Pháp năm 2019 này tiếp tục được mùa, quả đào tiếp tục được giá cao, ổn định. Song đâu đó vẫn có những người cười gượng, nhăn nhó bởi vườn đồi nhà mình nằm đúng “tâm” cơn giông lốc, mưa đá bị thiệt hại, tưởng được vụ lớn, ai ngờ giờ phải tận thu số quả méo mó, sứt, lỗ chỗ còn lại bán với giá rẻ…

Theo báo cáo nhanh của phòng nông nghiệp huyện Bắc Hà, trận mưa đá, giông lốc rạng sáng ngày 8/4 đã làm ảnh hưởng 60 ha cây ăn quả ôn đới của địa phương, giảm 1/3 sản lượng tại các xã Na Hối, Tà Chải, Tả Van Chư, Lầu Thí Ngài và Trại nghiên cứu và sản xuất rau quả Bắc Hà; trong đó cây mận đang phát triển quả và đào đang thời kỳ chín rộ bị ảnh hưởng hơn cả.

Đến vùng trọng điểm trồng đào và cũng là vùng tâm của cơn dông lốc, mưa đá tìm hiểu, chúng tôi tới Trại rau quả huyện. Sau hơn 2 ngày, mặc dù đã dọn dẹp, khắc phục song vẫn còn đó vết tích thiệt hại của  cơn dông lốc, mưa đá… Hệ thống nhà lưới, nhà kính đã bị đổ, tốc mái hoàn toàn; lưới, nilong bị rách, hệ thống khung bị nghiêng, dưới gốc vẫn còn không ít quả rụng…

Mặc dù bận bịu song ông Lương Quang Thạch, Trại trưởng Trại rau quả huyện Bắc Hà vẫn dành thời gian đưa chúng tôi thăm quan và cho biết tình hình thu hoạch Đào: “Năm nào quả đào Pháp cũng được giá, cao gấp 3-4 lần quả mận vì quả đào Pháp mẫu mã đẹp, tươi ngon. Cây đào Pháp cho thu hoạch quả vào khoảng thời gian từ cuối tháng 3 đến đầu tháng  5 – thời điểm nhiều loại cây ăn quả khác chưa cho thu hoạch. Năm nay nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi, cây đào Pháp được mùa, sai quả hứa hẹn nguồn thu lớn cho bà con nông dân. Song ai ngờ xảy ra trận mưa đá, dông lốc này gây thiệt hại không nhỏ cho người dân trồng đào và các loại cây ăn quả ôn đới. Riêng với Trại cùng với thôn Na Kim, Na Thá nằm trong tâm của cơn mưa dông này nên bị thiệt hại khoảng 40% diện tích, năng suất, sản lượng… An ủi phần nào khi cơ bản năm nay đào được mùa, trúng giá cao và ổn định”.

Trại vẫn còn khoảng trên 50% diện tích cây đào ít bị ảnh hưởng phục vụ du khách trong thời gian tới

Cách trại độ 100 m là thôn Na Kim, xã Tả Chải – thôn đầu tiên trồng đào và có diện tích đào lớn. Gia đình ông Vàng Văn Thỉ, là gia đình trồng cây đào Pháp đầu tiên và có diện tích nhiều với gần 200 cây đào trồng ở quanh những sườn đồi núi dốc hoang hoá và trồng thay thế một số diện tích mận tam hoa đã thoái hoá. Từ trồng cây đào Pháp, mỗi năm gia đình thu từ 25 đến 50 triệu đồng.

Vợ chồng ông Thỉ đưa chúng tôi đi xem vườn đào đã bị thiệt hại, buồn bã ông Thỉ bảo: “Đầu tư mất nhiều công chăm bón, đào sai, được giá… Đầu vụ nhà mình đã hái được độ 60kg mang ra chợ bán với giá 35- 40 nghìn đồng/kg, được gần 3 triệu, mừng lắm, cây sai thế này chắc chắn sẽ thu lời lớn. Ai ngờ xảy ra trận mưa đá, dông lốc, vườn nhà bị thiệt hại khoảng 70% diện tích, số quả còn lại bị mưa đá làm sứt sẹo, lỗ chỗ, mót hái bán giá rẻ chỉ còn 8- 10 nghìn đồng/kg, hái hết may ra chỉ được hơn chục triệu, mất hơn 3 phần”.

Ông Thỉ khẳng định tuy có năm được mùa, năm mất mùa nhưng trồng đào Pháp vẫn kinh tế hơn cây mận, ngô, lúa và một số loại cây ăn quả khác. Giá đào cao hay có giảm chút ít chỉ do mẫu mã quả đào song giá thành như vậy vẫn là cao so với một số cây ăn quả khác. Năm nay điều kiện thời tiết, khí hậu hết sức thuận lợi cho cây đào sinh trưởng và phát triển nên cây đậu quả cao. Bị thiệt hại do thiên tai cũng coi như năm mất mùa vẫn được hơn 10 triệu. Cây đào Pháp vẫn là cây chủ lực.

Cây đào Pháp đã bắt đầu cho hoạch độ 10 ngày nay, hiện giá đào bán lẻ tại thị trường Bắc Hà dao động từ 15- 50 nghìn đồng/kg, tăng trung bình từ 5 – 10 nghìn đồng/kg so với năm 2018, trong đó đào chọn từ 25 -30 nghìn đồng/kg, đào to loại 1 từ 35- 50 nghìn đồng/kg, đào xô giá từ 15- 20 nghìn đồng/kg. Còn giá thu mua tại vườn dao động trước cơn mưa dông từ 15- 30 nghìn đồng/kg, tăng trung bình 5 nghìn đồng/kg; sau cơn mưa dông xuất hiện thêm loại đào xô, nhỏ lại bị mưa đá làm sứt, lỗ chỗ lỗ trên quả, giá giảm còn 8 – 10 nghìn đồng/kg. Với giá như vậy, người trồng đào vẫn chấp nhận được.

Vụ thu hoạch đào Pháp trên địa bàn huyện bắt đầu từ đầu tháng 4 dương lịch, dự kiến kết thúc vào trung tuần tháng 5 dương lịch, đúng dịp nghỉ giỗ tổ mùng 10/3 âm lịch và kỳ nghỉ lễ 30/4- 1/5, cũng là thời điểm nhiều khách du lịch đến với Bắc Hà, hứa hẹn sức tiêu thụ cao, đem lại nguồn thu đáng kể, làm vơi bớt nỗi buồn bị thiệt hại do mưa đá, dông lốc, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống người dân trồng đào ở Bắc Hà./.

Vẫn có nhiều trái đào mẫu mã đẹp, chất lượng tốt phục vụ du khách